FEKBERÊ PEYBERAN

 Çekuya ‘’peyberî’’, şarê ma mîyani de semedê hepisî/hepisxaneyi/zîndan ra şuxulîyena. Yew çekuya nêbeya ya û hîşê şarî de wayirê cayo nebaş a. Şarê ma mîyani de semedê rewşa ma ya polîtîkî ra na çekuyi zaf şuxulîyena. Orte de berî û peye inê beran de zî hepisî est î. Heta yew tarîx, mi vatinê qay tene peyberan xirab û nebaş o. Gama ke ez pîli bîya û semedê mehkumanê şinasîyan ra şîya inê peyberan, mi yew çî zaf weş fehm kerd. Ti mevaji ke fekberê inê peyberan zî sey peyê înan o. Êyê ke yew ray zî bibo semedê ziyareti ra şîyê peyberan, ko ino vateyê mi weş fehm bikerî. Labelê ey mi bi xo mi weyra de yew roj vêrna ke, mi ina mesela dahîna weş fehm kerd. Ez ino nuşte de behsê ay rojî kena ke kê nêzanî kê bihuyî kê biqehrîyê.

Vincent Van Gogh

Ez bi xo hem sey sîvîl hem zî sey awuqat da vîst ray vêşîr şîya peyberan. Ay rojo ke ez ewtîya de behsê ey kena, wextanê sîvîl şîyayişê mi ra mende yo. Sey awuqat şîyayîş, goreyê sîvîl şîyayîşî zaf dahîna asan û rehet o. Çimkî wexto ke ma sey awuqatî şinê, cilanê ma ra, mîyanê faqanê ma ra ûsn cayanê ma ke bila xebera ma ti ra çin a, nêgeyrenî. Ez çi derg bika, sereyê şima bidejna. Destpê bika ay rojî ra behs bika ez.

Seri 2012-2013 bî. Yew datê mi semedê dosyaya sîyasî ra kewtibi peyberî. Kom û kulfetê ma zî hefte de yew ray şînê kapali gorûş, aşmi de yew ray zî şînê açik gorûş. Dato newe kewtibi peyberî û tutuklu bi. Ey baba ma zî maşalla zaf a. Her hefte yew qefle şino gorûşê datoyî. Na ray gorûşê açikî zaf qiymetin î û kê dest nêkewenî. Ay gorûşanê açikan de ca veynayîş zehmet bînê. Çimkî kontenjan zafanê hetê gedeyanê datoyî ra debînê. Mi senî kerd yew şekil de açik gorûşê a aşmi de mi xo rê yew ca eyar kerd. Ma nizdîyê des kesî bî ez vana qay. La ne tam hûmara ma ne zî kesê binê yenî mi vîr. Tene cenîya datoyî û dayza Eyûp yenî mi vîr.

Ma dewi ra yew ereba weyniştî û şîyê D Tîpî Cezaevî. Ay seran de bero teberin yê cezaevî ra daşt binê yew setari de çay may çî mî roşîyaynî. Ma weyra de binê a setari de paveyê saeta gorûşî yê. Mi tewr pantolê xo yê rindî paykerdî û yew çakîto rind zî xoradayo. Pantolê mi, pantolê kargo yî. Yanî wirdî kişta saqanê mi de yew taneki est a. Emrê mi zî 16-17 est o çin o. Ez kavir manena ay wextan. Goyna mi kaykena.

Ma binê a setari de tereqnaynî. Sewbina kesî zî semedê gorûşê mêrdimanê xo ra ameybî Pîrani ra. Înan ra yew keyneki reyde ma tereqnaynî ke mi ya lîseya Pîranî ra şinasnaynî. Teraqi mîyani de mi ra va;

-                   Zereyê hepsî de pantolê kargoyî qedexe yî. Wa xebera to biba.

Mi va qay henek menek kena. La ney, keyneki henek nêkerdinî. Weyra de çokê mi sist bîyê. Ez inawa rewşan de rew rew bawereya kesî nêkena û ez wazena ke emîn biba. Mi ti ra va;

-            Gama ke ma bero ewilîn ra vêretî, ez weyra de ay eskeran ra persena. Eke inawa yew çî est o, ko ê bizanî.

Keyna va;

-              Ez zaf yena şina ino hepis û ez emîna ke pantolê kargoyî qedexe yî. Hewna zî ti zanê.

Mi hînî keyneki nêgoştarit û mi xo da kinar. Ez xo bi xo fikirîna, gelo pantolê kargoyî ko çêra qedexe bibê? Ma kam çax de emir kenî? Eke kinaran de tanekî est î, akerî û kontrol bikerî! Çêra semedê di tanekan ra mi nêgînê zere?

Ez inawa koşe de sey gêjan fikirîyaya fikirîyaya û mi dî saeta gorûşî ameyi. Pêro ay însanî hete bero teberin yê hepsî ra rayîr kewtî. Mi lez kerd ez şîya vernîya înan. Mi xo bi xo vatinê, ez rew şêra ke eke mi inê pantolan reyde qebul nêkenî wa ez rew bander biba û yew çare xo rê biveyna.

Ez sereyê qefleyî de şîya qulubaya eskeran. Heyecanî reyde mi pantolê xo eskerî rê nawitî û ez persaya:

-          Abi benim bu pantolonlarım yandan cepli. Kargo pantolon yani. Bu pantolonlarla görüşe alırlar mı beni?

Eskero qomkir, binê a qasqa xo ra yew mîzaco pêt reyde va;

-               Yok kardeşim, kargo pantolonlar cezaevinde yasak.

Rîçikê ay eskerî, qoma ey û binê a qasqi ra çimê ey caran mi vîr nêşinê. Weyra de çokê mi ke dahîna vers sist bîyê, şikîyayî. Lajek ande xo ra emîn qalkerd ke bile mi nişna israr biko.

Ez tapa ageyraya a setari het. Mi ra şenik di heb xortî weyra de yew semaweri reyde çay û abur cubur rotinî. A gami mi gerek yew qerar bidaynî. Yan ez gerek tebera binê a setari de ay serdî de bivindertinî yew di saet. Yan zî yew şekil mi xo bivistinî zere. Ez ca de ageyraya pîlê ay wirdî xortan ra persaya mi va:

-           Kardeşim beni bu pantolonlarla kabul etmiyorlar içeriye. Pantolonları sana versem sen de üstündeki eşofmanları versen olur mu?

Lajek seki paveyê ino persê min o. Hema ca de va;

-               Ne demek abe. Gel şurda değişax.

O ke inawa lez qebul kerd, yew şiki dekewti zereyê mi. Labelê a gam, gama şikan mikan nêbî. Lajek mi berd peyê a setari. Mi pantolê xo vetî û eşofmanê ey paykerdî. Labelê eşofmanê ey hem zaf kutîn bî hem zî mi rê zaf şenik bî. Ande şenik bî ke panceyê înan binê çokanê mi rê gunaynî. Kurikê min o dergi, hema hema bitemamî teber ra asaynî. Heto bîn ra teng zî bî. Mi şidnaynî.

Lajek zî pantolê mi paykerdî û ca de ageyra kare xo. Seke ma yew çîyo zaf normal kerdo. Ande rehet tewgeyra. Gelo ay lajek weyra de her roj çand kesan reyde eşofmanê xo bedilnaynî ke ande profesyonel bîyo? Neyse, mi a gami nişnaynî inawa çîyan zaf bifikirîyo. Mi eşofmanî paykerdî  û ez vazdaya bero teberin yê hepsî. Rîyê mi de yew huyayîşê serkewtişî… Seke ez hûkmati de serî şîya. Qefleyo ke mi reyde bi, şi bi resabi arama noktasiya ewilîni. Ay mêrdimanê mi ra tû kes nêvatbi ez paveyê Selîmî vindera, hela ma veynî se keno. Ma xemê kesî de zî nêbî. Çî nêbeno.

Ez şîya arama noktasiya ewilîn resaya. Eke yew erwela est a zere de. Semedê her mehkumî ra qefleyê zîyaretçîyanê ey kîmlîkanê xo daynî zere dor reyde. Kîmlîk dayîş dima yew kinari ra camêrdan yew kinarî ra zî cenîyan tek tek şînê jandarmayan het. Wirdî kinaran de zî jandarmayan, sere ra heta binê lingan biteferuat zîyaretçîyan geyraynî. 

Ay qalabalix mîyan de mi dî yew cenîya qomkir ameyi mi het. Kîloyê ya zî est bi epey. Wirdî çijeyê ya ande xişn bî ke kê vatinê nika binê cilanê ya ra vir benî teber. Ina cenî senî ameyi mi het, destê xo dekerd pistanê xo û pistanê xo ra geyrayi. A ke inawa kerd yew xof dekewt mi. Mi va qay mi wena. Mi dî nişka ra pistanê xo ra yew qazax vet. Qazax ke pistani ra vejîye, cenî nişka ra kilo da. Ti mevaji ke sebebe ay çijeyan û a meşki, yew qazax bi.Cenî qazax girewt da mi dest û va;

-              Birayê mi, mi ino qazax semedê birayê xo ra ard. O, ino hepis de mehkum o. La inê eskerî eke mi de biveynî ko mi re bigrî. Ti şinî ino qazax bigê xoradî binê çakêtî xo de ? Zere de ez to ra gîna.

Destanê mi de qazax fekê mi akerde ez beq beq cenî ra ewnîna. Tabî merîfetê ma de yew pîli ra ‘’ney’’ vatiş çin o. Rîyê ino ra mi refleks reyde ca de va;

-                Tamom abla, ez xorada nika.

Mi inawa va û çaketê xo vet, qazax girewt binê çaketî de xorada. Mi gama ke xorada mi fehm kerd ke eke sey mi di heb mêrdimî şinê zereyê ino qazaxî. Reng û desenê qazaxî zî ecêb bi. Yanî goreyê zewkê mi nêbi. Labelê orte de yew meselaya kurdperwereyi est bî. Ay çaxan goyna ma zî kaykena, ma xo tayê dewrîmcî nêhesebnenî. Ay qazax ay mehkum resnayîş, çime mi de yew operasyona dewrîmcî bî. Heta ke ez şêra eskerî mi bigeyrî, inê fikiran reyde ez hema hema hewa kewta. 

Labelê xebera mi, asayîşê mi ra çinê bî. Bini de yew çitaya eşofmananê kir û tengî… Seri de yew qazaxo xişn û rengîn ke binê çaketê mi ra vir bîyo teber… Ez evdalan manaynî a gami. Mêrdimê mi ke dormareyê mi de bî, ina meselaya qazaxî dima zî paşt pize ra bî, vera huyayîşî ra. Ez zî yew kinari ra huyena yew kinari ra zî semede ino wezîfeyo eslî ra xurur hîs kena. 

Ay halo tuhafî reyde eskerî mi geyrayî û problem nêvet mi rê. Ez vazdayîşî reyde şîya arama noqtasiya diyini. Weyra da cilan ra geyrayîş çinê bi. Tene ma X-Ray ra vêretinî. Dahîna ver ez çand ray ameybîya ino hepsî. Mi zanaynî ke ina arama noqtasiya diyini da polis û gardîyanê cenîyî est î. Cenîyê xortî, cenîyê rindî… Ey tabî çimê ma zî fir fir dormareyê xo de geyrenî. Emrê înan mi ra vêşîr o labelê ez xo bi xo kewtinê trîban. Ay roj zî ay hal de ez veredayan manaynî. Ez ke şîya arama noktasiya diyini resaya, rîyê mi erd ra şi. Çand cenîyê weyra de cîhaza X-Ray heti de vinderte bî. Her gu yew tişki manaynî, seke newe destpê karî kerdbî. Mi zereyê xo de va, selîm wa bo, ti yew amanco pîl rê xizmet kenî...

Ez noqtaya diyini ra zî vêreta û zere de ma a cenî reyde yewbinan dî. Mi qazax vet da bere û ez şîya masaya datê xo. Çimanê mi de yew îfadeyo xururin, seke mi koyê Malmîsani hewenayo…Ay roj mi sebebê ay halê xo datoyî ra zî va û ma pêro pîya weş huyayî.

Nizdîyê yew saet dima wextê gorûşî qedîya û ma vejeyî teber. Ez belî nêkena labelê yew kinari ra zî zereyê mi de yew şik est a. Gelo ay xort nêbo nêbo pantolê mi bigro şêro? Mi qet bawereya ey nêkerdbi labelê ez mecbur mendibîya.

Ma pêro pîya vejeyî hepis ra û ez ameya a setari het. Eke ay wirdî xortan ra o ke mi ti ra eşofmanî girewtî orte de çin o! Ez hema ca de lajeko binê ra persaya;

-                O arkadaşın nereye gitti? Pantolonum ondaydı.

Lajek va;

-                Abe bi yere kadar gitmiş, gelir birazdan.

A gami ez hînî tam behcîyaya. Mi xo bi xo va, ya rebbî herhal ti nêverdenî ewro mi rê biqedîyo! Ez inawa vajeya vajeya û şîya eylekanê ma het. Gerek ê biageyraynî dewi. Nişnaynî paveyê mi vinderî. Mi zî Eyûp dayza ra rîca kerd.Mi va;

-                Dayza ti mi reyde vinderi. Ma dima pîya ageyrî.

Eyûp bêwaştiş bêwaştiş qebul kerd û ma weyra de nizdîyê yew saet paveyê ay qeşmerî vindertî. Ame ke wey liminê! A yew saeti de şîyo hali saha top kaykerda se kerdo ez nêzana. Pantolê însaneteyi ra vejeyî. Mi hînî nêzana ez ey rê teşekûr bika yan nengan biçîna. Mi pantolê xo xoradayî û eşofmanê ey zî dayî bere. A gami eşofmanê ey, pantolê mi ra rindêr asaynî.

Ez setari ra vejeya û ageyraya mi hînî hepsî ra yew barê nengan çînayî. Ay roj weş hîşê mi kewt ke fekberê inê peyberan zî ey kaşkerdiş nêbi keço!