Gomeyê Ehmedê Mihî, dewa maya min a û pabesteyê Qelbîni ya.
Peyê Qelbîni de manena û bi tirkî ti ra vanê ‘’Yeşil’’. Ehmedê Mihî, bawkalê
bawkalê mi Hej Ademî yo.
Ma dayî reyde têdest şînê Gome. Mi ay çaxan nêzanaynî dayî
çêra mi xo reyde bena Gome. Çimkî ez ca de Gome de eciz bînê. Embazê mi pêro
dewa mi Dêran de bî û gedeyê Gomeyî zaf tayê bî, ê ke estbî zî mi înan ra hes
nêkerdinî. Zaf erey mi fehm kerd ke maya mi nêwaştinî ke tekûtena ay rayîro
dergi ra şêra. Qayil bînê ke yew camêrd aye het de bibo. O camêrd zî ez bîya.
Mi hema tumanî xo verepey xoradaynî la problemo pîl nêbi, ez dar camêrd hesibîyaynî
çimanê maya xo de.
Ma yew rayîro dergî dima Gome resaynî. Eke ma Qelbîn de
nêvindertinî, dormareyê yew saet ramitinî rayîrê ma. Ge ge zî ma Qelbîn de keyê
yew şinasî de mola daynî. Tewr peyen ma Gome resaynî. Bawkal Hej Ademî û dapîra
Emîna resaynî… Ay bawkal Hej Adem, 9ê ina aşmi de dînaya xo bedilnayi. Ino
nuşte dirika ey o, ez ewro heta ke bişina ey ser o diriknena ino nuşte de…
Bawkalê mi yew diriki ra zaf vêşîr heq kerdinî ez ino zî zana. Hewna ez zana ke
ino nuşte qet besenêkeno semedê yadkerdişê ey ra…
Ez û dayî ma keyê bawkalî resaynî labelê hema hema tim a
gami keye de nêbînê. Yan camî de bînê yan zî yaban de. Ma zafanê zereyê hewşî
de raştê dapîra Emîna ameynî û mi destê aye girewtinî. A zî pizeyo safî ra lew
mi ra naynî.
Keyê ewilîn yê înan keyeyo herrin û di qat bi. Qato warîn
axur bi û qatê corîn zî keyê înan bi. Yew hewşê înan xişn zî estbi ke orteyê
inê hewşî de yew tuyera xişni estbî. Nîmeyê hewşî zî digirnaye bi, yanî serbanê(çatı)
ey estbi.
Yew bergîrê bawkalî estbi ke zaf cîhat bi û hîz bi. Bawkal
ey ra vatinê ‘’gulo’’. Bawkal ino bergîrê xo zafanê zereyê ino hewşî de a
tuyeri ra bestinî. A tuyerî, zaf yew
tuyera extîyar bî û inê seranê peyenan de wexto ke xalanê mi banê bawkalê mi
rijna, a tuyeri zî veti. Çi heyf…
Ma keye de vindertinê ke nişka ra bawkal pey bergîrê xo vejîyaynî
ameynî. Bergîrê xo ser sey yew espar asaynî ke kê ey ra tersaynî. Eke yaban ra
zî biameynî, yewna dewi ra mavajî misafireyi ra zî biameynî, tim bergîrî ser o
tîk vindertinî û heybetê ey xof daynî kê. Çimkî hem qoma bergîrî hem zî qoma
bawkalê mi derg bî û kê vatinê qay yew qumandanê des henzar eskerî ha yeno.
Tene bergîrî ser o ney, rayîrraşîyayîşê ey zî zaf heybetin
bi. Tîk rayîrraşînê û gamê ey zî seke hesapkerdeye bî. Eke kê ey nêşinasnaynî, kê
vatinê qay semedê rayîrraşîyîşî ra perwerde girewto yew ca ra.
Weş yeno mi vîr ke çand ray ma Dêran de keye de bînê, to
nêdî ke kesêk vendaynî vatinê ‘’Bawkal Hej Adem ha yeno.’’ Ma ca de keye ra
vejîyaynî û acêr ra ewnîyaynî ke kişta petrolî ra ha hêdî hêdî yeno. Eke
bergîrî reyde zî bibînê, peya zî bibînê sey yew çuwa tîk bînê û çareyê ey
berzkerde bînê. Kê vatinê qay nika ey dima yew qefleyê eskeran vejîyeno. Ande
xo ra bawer bîyaye asaynî kê ra.
Dayî tim inawa vana, ‘’Ma yew ray pîyê to reyde yewbinan
girewt û bawi pêhesîya. Mi dî ke ha kişta petrolî ra çareye xo berz kerdo û
gamanê pîtan reyde yeno qayme. Mi senî ke ey dî, çimê mi pir hesiran bî…’’
Bawkal ke keye resaynî mi ca de destê ey o qirmiçîyaye maçi
kerdinî. Mi ra vatinê ‘’lajê mi’’.
Ewîlna mi ra inawa hitap kerdinî. Seke ez lajê ey a…
Dima şinê odeyê xo de roniştinî ke, odeyo ke o tede
roniştinî û misafire xo hewanaynî, tim eyn ode bi.
Bawkal gedeyanê xo xususen keyneyanê xo mîyani de tewr vîş
maya mi ra hes kerdinî. Semedê ino ra mi ra zî zaf hes kerdinî. Ez zaf fizil
bîya labelê qet yew ray zî nêdaynî mi ro. Heta yew ray mi û keynaya xalê mi ma
pîya fizileya pîli kerdbî, destê xo mi ra nêna labelê keynaya xalê mi para di
kesan kutbi.:)
Keyeyê xo de zî tim çîyanê weşan daynî mi. Încîrî, beşleyî,
vamî, murîyî û sewbina çi bibînê… Ca de dapîra Emîna ra vatinê, bîyari wa gede
biwero.
Odeyo ke o tede roniştinî, tim pank bi û sey yew odeyê axayî
xemilnaye bi. Koşeyê odeyê xo de roniştinî û tezbîhê xo antinî, ge ge zî
birontîya xo antinî pirnika xo ra. Dîsê ey de qirmeyê ey leqnaye bînê. Yew
seydbaro zaf namdar bîyo xorteya xo de. Heta Dîyarbekirî zî şîyo semedê seydi
ra. Boya haji zî tim ey de estbînê û xo sawitinî. Yew ray zî boya nebaşi ey ra
nêameyi mi.
Eke ma hamnan bişînê, şewi ma serbanê hewşê ey ser o
roniştinî û yew vayo honik govdeyê kê ra pêşîyaynî, vila bînê. Corê ma de
estareyî bereqîyaynî pêro hîkmetê xo reyde. Zafanê ez, bawkal, dapîri, dayî,
yew di heb xalê mi û xalcikê mi weyra de ronişte bînê a gami. Babeti çi bena wa
biba, bawkali di hîrê qalanê xo de hey, şîret kerdinî ma pêrinan rê. Zaf mêrdimêko
şîretkerdox bi. Heta mergê xo kê key bişînê ey het, waştinê ke yew aqil bido
kê. Zaf geyrabi û zaf kesî şinasnaybi, rîyê ino ra zanayeyê ey zaf bi. Hîşê ey
zî zaf quwwetin bi ke çîyêk xo vîr ra nêkerdinî. Mavajî yew meselaya ke
gedeyeyê mi de mi ra vatbî, pancês seri dima eyni şekil de bêkemane hewna
vatinê mi rê.
Ay ware de yewo ke nane ey nêwerdbi hema hema çin bi. Berê
ey tim akerde bi û kam bere ey bicenaynî, destveng nêageyraynî. Mi qet nêdîbi
ke derheqê ey de yew mêrdim qalanê nebaşan bikero. Rîyê ino ra mi key yew ca de
bivatinê ez tornê Haj Ademî ya, seke a gami rîyê mi sipî bînê, ez berz bînê
seke.
Zaf mêrdimêko giran bi, caran qalanê sivikan nêkerdinî. Kê
yew ray zî yew qala vengi nêdînê ke fekê ey ra vejîyaya. Kêm qalkerdinî la her
qala ey dekerda bînê.
Huyaynî, wexto ke şîret zî daynî wexto ke tereqnaynî zî.
Labelê yew huyayîşo giran bi, huyayîşê ey. Mi caran nêdî pize ra û vengo berz
reyde huya. Huyayîşê ey, dindananê xo kê ra nawitişî ra îbaret bi. Tene
peşmirîyaynî yanî.
Gedeyî reyde gede bînê, pîli reyde pîl. Caran nêzanaynî zure
çîya. Ez vana qay pêro emire xo de zure nêkerdbî.
O ande mêrdimo erjaye bi ke wayê ey ke ey ra des seri ra
vêşîr pîl bî, ey ra vatinê ‘’keko’’.
Birayê ey şenik Hajî, wayirê da des heb gedeyan o û nameyê pêro gedeyanê
ey, bawkal Hej Adem panay bî. Birayê ey, ande ey ra hes kerdinî. Hajî, nameyê
lajê xo yê tewr şenikî zî semedê birayê xo ra Adem pana. Aîleyê xo de ande
qiymetê ey estbi û ande way û birayê ey, ey ra hes kerdinî.
O yew vengo başî reyde nizdîyê se seri yew emir vîyarna.
Çareyê ey heta gama peyeni tokerde bi. Ez ey ra razî bîya, bawer kena ke homayê
ey zî ti ra razî yo. Û ez ko ey xo vîr ra nêkera. Ko tim bêro vîrê mi;
Pê destanê xo yê qirmiçeyeyan
Pê kefîya xo ya sûr û sipî
Pê çuwaya xo ya tîki
Pê rayîrşîyayîşê xo yê tîmtîkî
Pê têwgeyrayîşê xo yê giran
Û pê mi ra ‘’lajê mi’’ vatişê xo reyde
