Îmtihanê ALESî 16ê aşma tebaxi de bi. Ez yew di roj ra ver semedê
ina îmtihani ra şîbîya Dîyarbekir. Şewa îmtihanî ez keyê yew waya xo de
mendinî. Sey ina gami yeno mi vîr, ay nimaj ez hewnî ra wariştbîya ke ode honik
o û teber de yew germê cehnimî ha destpê keno. Şeytonê mi va, bidi qafa ro
kuştebikewi, ALES to rê çi lazim a? Çi kare to veynena? Ez inawa yew panc daqqa
fikirîyaya û mi xo cili de merqinîk da. La peynî mi zorê şeytonê xo berd û ez
warişta şîya îmtihani… Di gam aver yew gam tapa rayîrraşîyayîşî reyde ez şîya
cayê imtihana xo, Unîversîteya Dîcleyi. Hîkayeya kitaba ‘’Folklorê Pîranî’’ ay
roj inawa destpê kerd.
Dekewtişê îmtihanê ALESî de tû amancê mi çinê bi. Mi xo bi
xo vatbi, madem ez semedê KPSSyî ra xebetîyaya, zaten babeta wirdî îmtihanan
eynî ya, ez dekuwa ALES zî, beno ke siba disibay mi yew lîsanê berzî kerd û
lazim bi.
Badê sonucê ALESî eşkera bi ke mi yew puano weş
girewto. Sonucî ra yew wext dima mi
medyaya sosyali de dî ke Unîversîteya Artukluyî semedê zazakî lîsansê berzî ra
îlanê xo weşanayo. Mi ca de muracatê xo kerd. Tabî yew heyecan û keyfo pîl
reyde mi ino muracat kerd. Labelê beşa lîsansê berzê bitez de tene hîrê
wendekarî girewtinî. Artuklu yew îmtihano nuştekî zî kerdinî semedê wendekar girtişî ra. Ez badê semedê îmtihano nuştekî ra şîya Unîversîteya
Artukluyî û mi dî ke gelek kesî ameybî dekewtbî a îmtihani. Mi xo bi xo
va, ande kesan mîyani de şansê mi zaf kêm o, qezençkerdişê mi zaf zehmet o. Hevîya mi birîyaybî û ez inawa ageyraybîya keye.
Muracatê mi dima tayê wext vîyartbi. Sey ina gami mi vîr
yeno, dewi de yew wextê îreyî de ez mintiqaya Bîrbawkalî(Bîrdamehem) de bîya û
mi dî telefonê mi cenîya. Embazê mino erjaye Mamet Qetekonij mi geyraynî. Xebera
weşi ino embaz dayi mi û va, sonucî weşanîyayî, to zî lîsansê berzî qezenç
kerdo... Heta ay emrê mi inawa zaf xeberî girewtbî mi, sonucê îmtihanê SBSyî ra
bitewşi heta sonucê YGSyî, qezençkerdişê Unîversîteya Marmarayî ra bitewşi heta
ina unîversîte ra mezun bîyayişî… Inawa tû serkewtişê akademîkê, sey
Unîversîteya Artukluyî de qezençkerdişê lîsansê berzî ez şa nêkerdbîya. Mamet
ke ina xeber day mi û telefon qefelna, mi vîr yeno yew vîst hîris metre ez keyf
ra vazdaybîya û gama ke mi aver de datî xo dîbî, ez şermî reyde vindertbîya. Mi
va, ko vajê ino gêj bîyo, aqil pernayo…
Badê Unîversîteya
Artukluyî de semedê mi ra hîkayeya zazakî lîsansê berzo bitez destpê kerd û hîrê seri ramit.
Babeta tezê mi folklorê Pîranî bi. Xususen sera hîrêyini semedê mi ra zaf
zehmetin vêreti. Ina seri ez ewilî da pancês heb dewê Pîranî de geyraya û mi
materyalî arêkerdî. Dima nuştişê tezî destpê kerd. Ê ke dahîna ver tezê lîsansê
berzî nuşto, ko weş mi fehm bikerî. Çimkî zaf xebata zehmetin a. Şewirmendê mi
mamoste Îlyas Akman bi û prosesê nuştişê tezî de mamoste wena şi Amerîka. Rîyê
ino wenayîşî ra şewirmendê mi bedelîya û wextê peyenan de mi mamoste Ahmet Kırkan reyde dewom
kerd.
Ewilî babeta tezê mi bi mehnaya pêroyî de folklorê Pîranî bi û mi tezê xo de binê hîrê sernuşteyan de folklorê Pîranî krîtîk kerd. Nê sernuşteyî inê bî: Edebîyato Fekkî, Kulturo Maddî û Bawerîyê Şarî. Mi tezê xo inê hîrê sernuşteyan ser o awan kerd û teslîm kerd. Labelê pawitişê tezî de jûrî va, gerek ti qismê Kulturo Maddî û Bawerîyê Şarî vejî û tene Edebîyato Fekkî ser o dewam bikerî, inawa tezê to têmîyankewte bîyo û tene yew polê folklorî ser o dewamkerdiş dahîna raşt beno. Inawa va û hîrê aşm dergkerdiş da mi. Jûrî de mamosteyi Îyas Akman, Ahmet Kırkan û İbrahim Dağılma est bî.
Raşteraşt ino
qerarê inan zaf hewesê mi şikit. Çimkî heta a gami heme prosesê tezî de
şewirmend mamoste Îlyas Akman mi reyde têkildar bi. O şinaynî endamanê binan yê
jûrî ra babeta tezê mi bivajo. Yanî gerek a merhele de di qisimê teze mi
nêameynî betalkerdiş. Eke ewilî mi ra bivatinî tezê xo tene yew polê folklorî
ser o virazi, ez zî goreyê vateyê înan xebetîyaynî. Labelê ande xebati dima yew
qerar reyde 100-130 rîpel tez betalkerdiş, mi rê qet raşt nêame. Ande ez
behcîyaya ke mi va ez caverdena. Ez ina wesîla reyde wazena ke hewna ê
mamosteyan rexne bikera.
Ino qerarê jûrîyî dima yew aşm çewres roj betim mi tez ser o
qelem kaynêdayi. Badê mamoste Îlyas û mamoste Ahmetî reyde mi qal kerd û mi peynîya
tezî ardi. Axrê ke êlûlê 2023î de tezê mi ame qebulkerdiş.
Sereyê xebata ino tezî ra fikirê kitabi mi de est bi. Mi xo
bi xo vatinê, eke tezê mi bêro qebulkerdiş, ez dima sey kitabi weşanena.
Qebulkerdişê tezî dima mi ay di qisimê ke tezî ra vetibi mi newe ra îlaweyê metnê tezî kerdî. Inê qisimî, Kulturo Maddî û Bawerîyê Şarî bî. Mi inê qisimî îlaweyê
metnê tezî kerdî û ez mamoste Denîz Gûndiz reyde kewta têkilî. Mi waştinê ke
kitaba mina ewilîni Weşanxaneyê Vateyî ra vejîya. Ino xusus semedê mi rê yew
mehnaya sembolîki îhtîva kerdinî.
Aşma teşrîna verêni yê 2023î de mamoste Denîz Gûndiz reyde
semedê kitabi ra têkilîya ma destpê kerd û heta sereyê adarê 2024î ina têkilî dewom kerdi. Axrê ke adarê 2024î de kitaba mi weşanîyayi. Ino prosesî de beno ke hîrês çewres ray mi metnê
kitabi ser o raştkerdişî, îlaweyî ûsn kerdî. Her wendişî de tayê çiyê ke çimanê
mi ra perraybî, raştê mi ameyî û mi raşt kerdinî. Mamoste Denîz Gûndiz redakte
kerdinî û mi rê şawitinî, mi sewbina tayê raştkerdişî kerdinî û ey rê tapa
şawitinî. Inawa seke ma wirdî pey yew topi kay kaybikerî. Axrê ke yew ca ra pey
edî ma halo peyen da kitabi û erşawiti matbaayi. Tîya de ez wazena vaja ke
werekna mamoste Denîz Gûndiz, kitaba mi ser o dahîna vîş bivindertinî, xeta û
kemanîyeyê ke çimanê mi ra perrayî raşt bikerdinî. Çimkî çime yew nuştoxo
tezeyî û ey yew edîtorî, eynî nêewnîyenî û eynî nêveynenî. Beno ke sereyê mamosteyî asan nêbi û nişna weş kitaba mi ser o vindero.
Weşanayîşê kitabi dima yew hîsê serkewtişî û keyfweşî kewti ganê mi. Mesajê nas û dostan, inê hîîsê mi dahîna vîş kerdî. Eke folklorê Pîranî rê sey yew sereyê derzini zî bibo havila mi bîya ez xo serkewte hesibnena.
Semedê folklorê
Pîranî ra xebatê mi ko dewom bikerî û eke qismet bibo ez ko doktoraya xo zî
folklorê Pîranî ser o viraza. Ina wesîla reyde ez hewna ê ke ina xebati de mi
rê yârdim kerdo, hemînan rê zaf sipas kena. Silamî.