31 Ekim 2025 Cuma

Vîst û Panc Rojê Mi Tirawîyayî!

 

              ‘’Eman eman seferey a

                Eman eman xurbetey a

                May min tu kor eskerey a’’[1]

Deyîra namdari ‘’eskerî’’ de sey naqarat inawa vajîyeno ke kê wexto ke ina deyîri ra ewnîyenî, kê veynenî ke xirabeya eskereyi ser o yew fitraf ameyo antiş. La inê tewir deyîrî, hetê cenîyan ra ameyî vatiş. Yanî mêrdimê ke eskereyi nêkerda. Eke camêrdî ke şîyê eskereyi kerda, vajê ma deyîra eskereyi nusenî, hunerê înan bibo zî beno ke nişnî binusî. Eskereyi, o tewir yew kar o.


Derheqê eskereyi de bawkalanê ma ra heta ewro tim çîyê nebaşî ameyî vatiş. Kê wexto ke inê çîyan goştarenî, mûmkin nîyo ke kê empatî bikê. Eskereyi, tesil karê empati nîyo. Kê heta ke nêkewî zereyê eskereyi, kê qalan û terraqan reyde nişnê ti ra çî fehm bikerî. Çîyo ewilîn ke ez şina derheqê eskereyi de vaja, ino yo.

Beyntarê baba ma û eskereyi de yew têkilîya nebaşi est a. Pîyê bawkalê mi Elî, bîlasebeb eskereyi nêkerda. Vato, ez nêkena û dewleti nişnayo ey de seraşêro. Eskereyi nêkerda û inawa emrê xo qedenayo. Heto bîn ra ewilî ra heta ewro zafê xortê ma çûrik girewto û eskereyi nêkerda. Înan ke kerda zî bedellî kerda. Xortê ma ke şîyê eskereyi zafanê semedê çûrikî ra deline xo nayo. Heta yew dayzayê mi semedê çûrikî ra kewt timarxane. J Mi tim henekê xo înan kerdinî ke çêra xo ay halan vistinî. Mi vatinê, pêro pêser şeş aşmi eskereyi kenî yanî, qay se bîyo, kê derdê xo ancenî. Ewro ez sere ra heta peynî heq dana înan ke ay hewa têwgeyrayî. Eskereyi, cayê camêrdan nîyo. Karê camêrdan qet nîyo. J

Eskereya mina kilmi senî vêreti? Yew qawiş de xeyr û xerîb des heb mêrdimî 25 roj seke cezaya yew sucî biancî. Yew hewş, yew kantîn û bînaya qawişî. Rojo ke saet 05:00-05:30 de destpê keno, edî nêzano biqedîyo.Werdê înan ra tewr zaf arayîya înan weş nêbî. Porsîyonê arayî kêm bînê û kê pê mird nêbînê. Mi ino problem rê yew çare dî bi. Qawiş de Licê ra bi nameyê Mehsum yew embazo zaza estbi. Eskereyi de tewr zaf ey reyde têkilîya mi estbî. Ino Mehsum arayî de zaf çî nêwerdinî. Ez zî arayî de tim ey reyde roniştinî û hema hema pêro çîyê ey mi werdinî. Mi yew saeti ra vêşîr arayî kerdinî. Nizdîyê peynîyan de Mehsum yew roj mi ra va, selîm to pereyê bedellî ke dayo înan, to ina arayî reyde înan ra vet, heta ti nika deyndarê înan bîyê.

Qomutanan ma reyde eynî çî werdinî û ma xo bi xo vatinê, riyê ino ra şap nêdebeno werdê ma. Ino fikirê ma inawa dewom kerd, heta ke ma ferq kerd ke qomutanî arayî de qet çay nêwenî…

Werdê teştareyî û şami zafanê weş bînê. Riyê ino ra mi kilo girewtibi weyra de. Normal de keyfê mi çinê bo, madê mi zî çinê beno û ez nişna çî biwera. La weyra de semedo ke saetê ma belî bî û heyatê ma yew nîzam mîyani de bi, madê mi zaf vîş bibi.

Roj mîyani de yan zî saet pancî ra dima mi gama ke wext bidînê, mi xo vistinê daran mîyan. Qişlaya ke ma tede bî, nizdîyê 150 serra bî û zaf darê xişnî, extîyarî mîyanê aye de estbî. Mi caran ande xişn daranê çamî nêdîbî. Dergeya înan 30-40 metre estbî ez vana qay. Mîyanê inê daran de geyrayîş zaf keyfê mi ardinî. Key mi wext bidînê, ez ay qalabalixê eskeran ra dûr kewtinî û mi xo vistinê inê daran mîyan. Mîyanê inê daran de mi yew kamelya veynaybî ke mekanê mino favorî weyra bi. Ina kamelya kiştê di bînayan de bî ke hem ay bînayî û hem zî a qamelya ameybî teriknayîş. Nuşteyê ke qamelya ser o nuştibî, behsê seranê 1992-1993î kerdinî ke îhtîmalo pîl ê wextan ra ke weyra teriknaye bi. Vaş û darî qamelya ra pêşîyaybî. Tayê dîsê aye rijîyaybî. Maseyo ke orteyê aye de ronaye bi, beno ke hîrês seri esto ke weyra de bi. Dormareyê ay masa de di hîrê heb sandalîyê estbî ke ê zî ê wextan ra mende bî. Inê sandalîyan ra tene yewi saxlem bî, ê binê şikte bî. Mi xo inê sandalîyan sero derg kerdinî û vengê daran û mîçikan goştaritinî. Yew sembire(simore) ge ge yew dari ra ameynî war û temaşeyê mi kerdinî. Herhal halê mi ra huyaynî huyaynî û ageyraynî dari ro vejîyaynî. Weyra de embazê mino tewr biaqil ay sembire bi.

Mi zafanê ina kamelya de kitabi wendinî. Ge ge pê telefonî ra radyo goştaritinî. Zaf keyfê mi ameynî ina kamelya rê. Teriknaye bî, yew xirbi manaynî, dar û vaşan mîyani de kê nişnaynî ya ferq bikerî la ino halê xo reyde pastoral yew asayîşê aye est bi. Seke wayirê yew hawayê efsunî bî. Inawa cayê ke wayirê yew hîşî yê, ewîl ra bala mi ancenî. Çande hîşo ke ina kamelya wegirotinî, mi tasvip nêkerdinî zî, zereyê aye de wext vîyarnayiş mi rê sey derman bi.

Temmuzê 2024î de yekzayê mi Eyyup zî şi bi eynî qişlaya mi de eskereyi kerdibî. Wexto ke esker de bi, yew şewi mi geyra û va, yekza to rê zehmet mi rê ‘’o da beni seviyor film müziği’’ abikeri, ez bigoştara... (Bi nameyê ‘’O da beni seviyor’’ yew fîlm esto ke sera 2001î de ameyo viraştiş. Ina deyîra ke Eyyup waşti, ino fîlm de cenena û esil bi xo bi nameyê ‘’bir ay doğar’’ yena şinasnayîş. )

Tabi ez ewilî huyaybîya Eyyupî rê. Mi va qay senî ande dûr kewto mûzîkî ra, ande hesret mendo? Mi eskereya xo de fehm kerd ke kê hesreta deyîran manenî… Xususen da pancês rojo ewilîn de ma nişna qet mûzîk bigoştaro. Rojêk gandê mi kewti û ez Eyyup geyraya û mi va, yekza hela mi rê ‘’kömür gözlüm’’ aki, ez bigoştara…

Da pancês rojî ra dima yew telefono xirabe ke mi xo reyde ardbi, mi ey valîz ra vet û pey ey mi destpê kerd radyo goştariti. Ge ge roj mîyani de hîrê saet mi radyo goştaritinî. Radyo 45lik, BRT Radyo, Romantik Ses 32, FM 32 û Kalp FM qanalê mine favori bî. Nîmeyê eskereya mi inê qanalan goştaritişî reyde vêreti. Her qanal wayirê yew terz bi. BRT Radyo ra ma arabesk goştaritinî, Radyo 45lik’î ra muzîko slow…

Kê eskereyi de hetê hîsî ra kuwenî yew venganeyi ke rewşa ke zaf xirab a. Mi vera ino halî ra yew roj embazan ra va, kam cenî ewtîya de bîra zîyaretê mi, mi kena mêrdeyî xo û ageyrena… J Zafê embazan waştayanê xo yê verênan rê nuştibi. Henzaran reyde camêrdan mîyani de yew cenî ra mesaj girewtiş bile mêrdim rê weş ameynî.

Des rojo ewilîn ra dima mi destpê kerd rojane tewişt. Yew deftero şenik ma rê girewtiş da bi qomutanan. Qapaxê ino defterî, sey rengê qamuflajê eskerîya bi. Des roji ra dima mi aqil kerd ke ez ino defter sey rojane bişuxilna û her çîyê xo tede binusa. Mi pancês roj, hema hema heme çîyê xo tede nuşt. Roj mîyani de kam saet mi firsend bidînê, mi girewtinî xo dest û heta a saet çi amebi sereyê mi, mi nuştinî. Yanî mi tene şewi nêgirewtinî xo dest. Ino rojane de nuştiş zî mi rê zaf weş ame. Wextê mi girewtinî û ez meşxul kerdinî. Zatenî weyra de çîyo ke tewr zaf bi wext bi û çîyo ke tewr zaf ma eciz kerdinî, ino wexto vîşî nêdekerdiş bi. Saetan reyde ma veng û varit roniştinî. Yew ca ra pey terraqi bile zaf zor ameynî kê rê.

Vîst û panc roj emrê ma ra ameyî tirawitiş... Tû havila inê vîst û panc rojan zî nêresa mi. Ne ez yew çî bander bîya ne zî mi yew embazeyi viraşti. Bi temamî taneka mi ra emrê   mi ra şi ino vîst û panc roj. Ê ke şîyê yew seri eskereyi kerda, ê ke di serî yan zî hîrê serî kerda… Ez nika zaf hürmet înan nawnena.     



[1] Îdrîs Yazar, Deyîranê Qerebegan û Sîwanî Ser O, Îstanbul, 2020, r. 21.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder