26 Şubat 2020 Çarşamba

QELEŞ

Tînce teştarî mezgî merdimî girnaynî. Kî vatinî qay tînce ha peyî milê kî de ya. Inê saetanê rojê de însanan kar û gureyî xo yê hile nimacê qedinaynî û dekewtinî zereyî keyê xo, heta ke inê tewr germ saetê rojî biqedî. Sey însanan mîçikê, kargê, kutikê û pisîngê zî inê saetan de zaf teber de nêmendinî. 
Maya ci ay roj hewna saet şeş de Adem wariznabi hewn ra. Lebayiş û di-hîrê ray ameyiş û şîyayişê dima.
Adem her roj wexto ke wariştinî, birayî û wayî ci ke zereyê oda de hewn de bî, înan ra ewnîyaynî û ino pers xo ra persaynî: "Çîra ez? Çîra inê bênamusî rakuwenî û ez her roj şona heywanan." 
Gedeyî mehla ke ey reyde şonê heywanan, birayan xo reyde nowbet kenî. Gedeyî damîrîya Adem zî beyntarê xo de nowbet kenî. Labelê birayê Ademî semedî nowbeti ra yan zaf şenik, yan zî zaf pîli bî.
Bikilmî sey destpêka her roj yew destpêkerdiş bi ewro semedê Ademî ra.
Yaban de wexto ke Adem seya xo peymawit û dî ke bîya çar game, ca di o û embazê ci heywanê xo ramitî keye.
Çar game bîyayişî sey, îşaretê bîyayişî saetê des o. Ino qayde, qaydeyanê bênuşte yê şiwaneyi ra bi.
Adem betilîyaye û ecizbîyaye yew hal de xo vist keye. Wero ke maya ci hedirnayo, ca de werd û şî teber. Sey ey, gedeyî binê yê mehla zî tek tek ameyî teber. Wext wexto kay û kelbit bi. 
Zatenî hile nimaj û hile êreyi de şonê heywanan. Semedê kay ra tene mîyanê hile û şew manena. 
Destpê kerd kayî rê Adem. Di heb birayê ci ke damîrîye ci ra bî zî kay de estbî. Pîlê înan Ferît bi. Gedeyêko problemin û hêrsin bi. Demêk kay kerdişî dima têkilê Adem bi. Adem ey ra pîlêr bi. Labelê xem nêkerdinê Ferît rê. Tayê qalê kerdî Ademî rê. Ademî zî cewabî ey da. Dima maya Ademî ra nengî çînay. Inê nengî ci zorê Adem şî. Ademo ke tersê pî û damîrîya xo ra heta a game sakîn mendibi, inê nengan dima da Ferît ro. Yew lekmate û yew tekme.
Qij û wijî Ferît sîye kewt. Kî vatinê qay Koyê Malmîsanî qelibîyayo Ferîtî ser. Heta ke gûcê ey bes bi, veng xo ra vet.

Robert Gîllmor
Beyntarî Adem û Ferît şenikeya înan ra hewl nêbi. Semedo ke Ferît şenik bi û her pêrodayişê înan de, pîyê înan Ferît biheq veyneno, Ferît hil û gilam gala Ademî kerdinî. Inê wextê peyenan de edî timanê xo qinay xo ra vetibi. Eşkera eşkera qeleşeyi kerdinî.
Qij û wijiya Ferît dima maya ci keye ra xo vist teber. Heta ke Ferît resayi, her game de nengî çînayî Ademî ra, zewtî day piro. Fekê aye nêvindertinî. Vatinî Adem Ferît kişt, Adem ganê Ferît girewt ûsn. 
Maya ci çengileyê Ferît ra yê tewişt û vito vit reyde berd pî yê het. Pîyê înan het, mesela bitemamî bedilnayişê reyde vat. Va Adem Ferît kût, Adem Ferît kişt... Va û va...
Mêrdeyê ya inê qalanê ya dima bihêrs reyde şi teber û hem vengeko berz reyde venda Ademî daynî hem zî yê geyraynî.
Çimê yê bibê tarî. Zatenî Adem çimanê ci de tim tapakewte bi. Seke gedeyê ci nêbi Adem. Ferît goreyî Ademî zaf averdi bi çimanê pîyê înan de. Pîyê înan semedê ino ra zafanî raşt-xelet nêewnîyaynî û nêheqey kerdinî Ademî rê. Semedê kutişê Ademî ra, di heb nege û botan bes bî.
Semedo ke Adem zî ino xuyê pîyê xo zanaynî, bermayişê Ferît dima ca de perra û xo limit. Limitişê ra çand daqqa dima vengo berz yê pîyê ci ame ci.  Qirrayni û vatinî "Adem!  Adem!" 
Qirtê qilikê Ademî qerefîya tersê ra ver. Kutişêko pîl verî çimanê ey ra vîyart. Tersê pîyê xo ra cayê xo ra vecîya û teslîmê pîyê xo bi. Pîyê ci çengileyê ci girewt û yê berd  keye. 
Senî ke berê keye ra şîyê zere, rap û tap Ademî resa. Seke gedeyê xo nêkuweno, seke yew gede nêkuweno. Seke bido yew gawurî rê. Lekmatê, nîçikê û tekmeyê...Labelê nêberma Adem. Sir bi sey yew fringî. Labelê nêberma. Embazê ci yew lekmate re di qij û wijî reyde bermaynî. Labelê o nêberma. Caran kutişê pîyê xo ver nêbermaynî. Hesê xo nêkerdinî. 
Peynî de pîyê ci betilîyayişî ver vindert. Ma Ademî Emîna zî sere ra heta peynî şahîdê ino kutişî bî. A zî qij û wij reyde kerdinî ke lajê xo destê merdeyê xo ra vejo. Labelê quwwetê ya bes nêkerd. Caran zî bes nêkerdibi. Ademo ke heta a game çilke hesir bala nêkerdibi, wexto ke maya xo ino hal de dî, çand dalpayê hesirî bala kerdî. Semedo ke qayil nêbi inê çand dalpayan zî kes biveyno, peye xo taday înan. Destanê xo reyde çimê xo dîgîrnayî. Refş dekewti lewanê ci. Ge lewê xo limitî ge zî çimê xo.
Ay têwgerayişê maya ci yew kila adir bibî û dekewtibî zereyê ci. Qasbaya ci maya ci rê, qasba maya ci ey rê veşaynî.
Pî yê vecîya şi teber. Adem û maya xo tena mendî zereyî keye de. Maya ci nizdîyê Ademî ameyi û va " Mebermi lajê mi, meber mi. Keyê mi emirîye to rî, keyê mi!" Inê qalanê Emîna dima Adem xo vera da û zir zir berma. Hesirê sey yew laye çimanê ci ra ameynî war. Maya ci pilîşê xo reyde kerdi ke hesirê Adem biestera. Labelê inê hesirê, hesirê pilîşî nêbî. Inê hesiran reyde eke bend bibesteynî  baraj virazîyaynî. A game Adem qirra û  vengêko  cayê ameyişê ci belî nêbi, reyde va, " Ez yan ino merdek kişena û yan zî xo!" Badê zorkinî reyde maya ci ey berd zereyî keye. Keye de şi mîneb de xo derg kerd kilîme ser. Mînebo ke ker  melê û zixreyî keye tede pêserbîyaye yo. Çilaya mînebî hewna kerd, berê ci pada û xo kilîme ser ant pêser. Bala bîyayişê hesiranê ci sist bibi labelê hema nêvindertibi. Çimê xo, xo rê kerdibi  firingî. Heta şan , maya ci şinî ameynî, ci rê werd ardinî, aw ardinî labelê Adem fekê xo pa nênaynî. Maya ci lebaynî, heyran vatinî, qurban vatinî la bêfayde bi. Waştinî ke Adem bera odayan. Semedo ke pîyê ci ameybi zereyî keye, Adem qet nêwaştinî şêrp ode û riçikê ci biveyno.
Elîsabeth Sommervîle
Şamîya keye hedirîyayî û sifre rabi. Birayê û wayê Ademî dor dormareyî sifre de vila bîyî. Kinarê sifreyo ke mînder rabîyo, pîyê înan roniştibi sey her wext. Tirşike koye virazîyaybî emşo. Emîna sifre de tabaxêk pir goşta hedirnayî û berdi mîneb. Ademî ver ronayi û va,  'Wardi lajê mi, di loqme biweri , mi meqeharni, awke linganê to wena!'  Adem xo têwnêda. Emîna xo hetê de va ez ageyra ode, ko Ademî werdê xo biwero. Ageyrayi sifreyê ser, la yew loqme qirika ci ra nêvîyartinî. Sifre ser da des kesî û bêvengîyêka xorîn estbî.
A şew keye de hewayî her wextî ra cîya yew hawa estbi. 
Saetek dima Emîne şî mîneb, ewnîyayi ke Adem fekê xo werdî ra nênayo  û  rakewto. Batnayêk qalini Ademî ra dayi û tepsîye werdi hewenayi berdi mitfaxi.
Semedo ke keye de tehm nêmendibi emşo, her kes rew cila xo ravisti û rakewt. Sey her wext ,tewr erey Emîna rakewti. Tewr erey rakewteya û tewr rew wariznayeya keye yew bî, Emîna bî.
Serê sibayî de semedê nimajî ra Emîna warişti û lez û bez şî mîneb. Eceba Adem batina xo, xo ser ra vista yan nêvista? Heta sibayî se kerdo senî bîyo?
Odeyê xo ra lez û bez vecîyayi û pêt da berê mîneb ro, ber akerd. Abîyayişî ber û beq bîyayişî çimanî Emîna yew bi. Yew qirrîyayiş peyda bi a game. Emîna bi xo zî nêzana kureyî ya ra vecîyayo. Seke cereyan tewişto. Dawaro ke kardi milê ci ra nêna, senî yew veng veceno, nika zî wîna yew veng peyda bi.
Ademî ya, çilaya çimanê ya sey yew estini veradîyabi demirê tawonî ra. Milê ci de kendîlo sûr. Semedo ke qama ci derg bî, hema hema sereyê linganê ci erd resaynî.
 Pol û baskê ci yê ver veredîyaye bî. Bêhereket, bênefes û bêgan bi. Edî çinê bi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder