PANAROMAYA YEW ROJÊ ÇELEYÊ 2006Î

Saet newî de ez raptapê dayî reyde hewnî ra warişta labelê qet ez qayil nêbîya hewnî ra wariza. Dayî qoweyê sobeyî sobe ra vetinî ke bera wela ey veng bikera û newe ra îzim deka. Şewi sobe dekerdinî la heta nimaj îzim qedîyaynî û qowe pirê weli bînê. Eke a weli veng nêbînê, kê nişnaynî newe ra îzim dekî.

               

Claude Monet - La Pie

Ewro pancês tehtîl newe destpê keno. Ez hewnî ra wariştbîya la qet nîyetê mi çinê bi ez cili ra wariza. Çimkî ceyran şi bi û zereyê odeyî serd bi. Binê cilê zî zaf germin bi. A gami nişka ra ame mi vîr ke çand roj esto ke milleti vana, ko vewri bivara. Perdeyê odeyî ma kaş kerde bi û teber kê ra nêasaynî. Mi hema ca de hîz da xo û ez şîya mi perde ant. Ez çi biveyna! Fekberê mehlayi serebin binê vewri de mendo û lap lap hema zî ha varena. Yew keyf mi girewt ke, ez hema hema nêfirraya. Fekê mi şi peyê goşanê mi resa.

    Mi gerek ay keyfê xo way û birayanê xo reyde bar bikerdinî la pêro hewnî de bî. Ma pêro yew ode de têkişt kuştakewtinî. Tewr sere de cila maya mi bînê û kişta aye de ma tek tek rêz bînê. La rêza şewi rakewtiş û nimaj wariştişê ma qet yew nêbînê. Ay rojî zî eynî inawa bibi. Yew birayê mi lîngê xo başna sero naybî û sereyê ey zî şi bi linga yew waya mi het. Yewna waya mi cili de çaprazkî dergkerda bî. Ma inawa heşt hebî way û birayî têkişt kuştakewtibî. Ode de yew boya girani virazîyaybî riyê ino ra.

                Mi fekakerde fekakerde varayîşê vewri temaşe kerdinî û mi xeyalî viraştinî. Gelo ewro ko ma rê senî şewi bêra?! Gudvewri, siriknayîş, kardanadam viraştiş ûsn çîyê ameynî aqilê mi û ez pirê keyfî bînê. A gami dayî qoweyê sobe reydi dekewti zereyê odeyi û va,

-          Paja aki wa hawayê odeyi bibedelîyo, paja aki!

Mi ca de paja akerd. Dayî yew kinari ra îzim dekerdinî sobe û yew kinari ra venda wayanê mi pîlan daynî ke hewnê xo ra warizê, cili hewanî û arayî bihedernî. La wayê minê pîlî kê vatinê qay merdî. Her nimaj beyntarê înan û maya mi de semedê ino hewnê înan ra mûnaqaşa virazîyaynî.

Badê pêro way û birayî mi tek tek wariştî. Ay nimaj, semedê arayî ra tewr werdo weş virazîya ma rê. Yew tepsîya patatî û qarme têmîyan kerdbi awka firingîyan reyde û vistibi firina sobeyî. Ino werd, arayî de tewr werdê weşan ra yewî bi ke ma qet ti ra eciz nêbînê.

Ma ecele eceler arayîya xo kerdi û min û birayê mino ke mi ra pîlêr o, ma xo vist teber. Datza û datkeynayê ma zî sey ma xo vist bi teber. Vernîya mehlayi dormareyê saetê 11î de pirê gedeyan bi. Gedeyê datanê mi zî zaf bî û semedê ino ra ma ca de qalabalix viraştinî semedê kaykerdişî ra. 

Ay roj ma yew qisim gedeyan gudvewri kaykerdinî, yew qisim cayê siriknayîşî viraştinî, yew qisim zî kardanadam viraştinî…

Di hîrê zimistan de hey ma yew mont girewtinê xo rê la ma ti ra nêvatinê mont, ma vatinê ‘’kûrke’’. La qet kûrki nêbi ay çî. Ay rojî zî mi kûrka xo xoradaybî, mi botê xo paykerdibî, kurikê xo antibî pantorê xo ser û mi lepikê xo yê sûr û zerdî zî dekerdibê destanê xo. Lepikê mi galatasarayin bî û zaf keyfê mi înan ameynî. La semedo ke rîsin bî, ca de hî bînê. Rîyê ino ra saet de hey ez ameynî zereyê keyî ke lepikanê xo yan pey sobeyî yan zî pey kalîlofera cereyanini ziwa bikera. Eke mi ziwa nêkerdinî, destê mi zaf cemedîyaynî. Mi rê bimendinî, ez qet qayil nêbînê teber caverda û bêra zereyê keyeyî. La ez mecbir mendinî. Heto bîn ra ez ke ameynî zereyê keyeyî, vit û vitê dayîyi destpê kerdinî. Vatinê, edî bes o, to xo kişt, cilê to pêro hî bî ûsn. La xemê mi de nêbi. Mi vatinê wa hema lepikê mi ziwa bî û ez xo bifina teber. Tabî tene lepikê mi ney, kurikê mi zî tim hî bînê û lingê mi cemedîyaynî. Çimkî botê mi bêqalîte bî û vewri girewtinî zereyê xo. La semedo ke kurikê mi tene yew cita nêbî, mi ê ke hî bî vetinî û sobe yan kalîloferi veri ranaynî û sewbina kurikan paykerdinî. Heta ke ê neweyî hî bibê, ay hîyê ziwa bînê. Vewri de kaykerdişî ra dest û lingê mi zî cemedîyaynî, inê molayan de mi sobe ver de dest û lingê xo zî germin kerdinî.

Yew molaya kiri dima mi hewna xo vist teber. Ma embazan reyde di grubî viraştî û gudvewri kaykerdi. Gudvewra ma ge ge zaf xidar bî û ma zorê yewbinan berd. Ge ge pîlê ma zî dekewtî ma mîyan û ma înan reyde gudvewri kaykerdi. Yew datê ma yan zî yew datzayê mayo pîl eke ma reyde kaybikerdinî, ma pêro gedeyî yew poli de bînê, o zî tene yew poli de bînê. Eke ay merdim ma gedeyan ra yew bitewiştinî homa ardimcîyê ey bibo! Ay gede girewtinî dekerdinî binê vewri vetinî, dekerdinî vetinî. Pey vewri rîyê ey şutinî. Gerek kê xo ey dest nêvistinî:) Ay roj zî yew datê ma nişka ra sey vergî xo ma mîyan ra kerd. Seke yew verg, xo pesê mîşneyan ra keno. Ma gedeyî her gu yewî vila bîyê yew kinar. La yew datzayê mi teweşîya. Dato pistanê ey pirê vewri kerd û caverda:)

Badê ma gudvewri ra eciz bî û ma yew siriknayeyo derg viraşt. Vewri ser siriknayîş, eke kê bi payan reyde bikerdinî kayêko zaf qlas bi. Heme kes heqê ey ra nêameynî. Ma pey lingan û pey huyeyi yew cayo ke tede meyil esto de yew siriknaye viraşt. Ewilî ma pey naylonan xo siriknaynî ke wa siriknayeyê ma pêt û rind bibo. Yew wextirawext ma xo pey naylonî sirikna û siriknayeyê ma pêt bi. Dima ma destpê kerd û pey payan xo sirikna. La lastikê(sewlê) heme kesî semedê payan reyde xo siriknayîşî ra mûnasip nêbî. Tayê embazî rap û tap erdgunaynî û ma pey înan ande huyaynî ke ma paşt û pize ra bînê. Siriknayîşî de ma tene xo siriknayîşî ra tehm nêgirewtinî, inê erdgunayîşî zî zaf keyfê ma ardinî. Eke kê erd bigunayanî, ganê kê dejaynî, kê hî binê û govdeyê kê cemedîyaynî. Ez yew di ray erdgunaya la erdgunayîşê mi pîs nêbî. Ez heqê siriknayîşî ra ameynî.

Keyneyanê mehlayi zî gudvewri kaykerdinî û kardanadam viraştinî. La heqê kardanadamî ra nêameyî û ma lajekan înan rê ardim kerd. Ma kardanadam viraşti la ma nişna hewicî û zeytunî peyda bikê. Ma zî herinda zeytunan de kereyanê wirdîkan û herinda hewicî de zî yew qirançi(çırpı) şuxulnayi.

Teştareyi ra pey dormareyê saet hîrê çar de dayî venda ma da û va;

-          Bêrî tike çî borî. Şima gêst mirenî.

      Ande kaykerdiş ma veyşan verdabi. Ez û birayê mi ma vazdayî şî zere ke sofre rakerdeye yo û wayê ma û birayê mayo şenik ha sofre ser ronişteye yî. Sofre ser helewîya qilnaya est a… Ina mêratmenda eke kê sade biwerdinî weş nêbî labelê eke kê hakê reyde biqilnaynî, bînê sey cebayîri. Ma pêrinan ti ra zaf hes kerdinî. Mi hema ca de sey vergî xo tira kerd û yew tabaxi qednayi. 

     Sobeyê ma yew gami adir ra nêkewtibi. Wexto ke ma helawî werdinî gum û guma sobeyî bî. Eke sobe biveşaynî, tim yew çaydana elemoni û gumgumi(gümgüm) ey sero bînê. A gami zî çaydani sobe sero gireynî û çilkê awki çaydani ra perraynî kewtinê sobe sero û ca de vîn bînê. Vengê inê çilkan ciz ciz ameynî goşê mi û mi zî loqmeyê xişnî binê helawî ra kerdinî ke ca de ez xo mird bikera. Eke ez pêt têwnêgeyraynî û loqmeyê mi xişn nêbînê, verganê bînan helawî qedinaynî û ez tam mird nêbînê. :)

      Helawî dima ma hewna ca de xo vist teber. Ay roj heta ke biqedîyo gerek ma tehmê vewri tam bivetinî. Çimkî vewri tim tim nêvaraynî. Ma teber de tikêna kaykerd û ma tam xo betelna. Pêro cilê mi hî bî. Mi di citey pantorî û hîrê citeyî kurikî bedilnaybî heta a gami. Riyê ino ra fekê dayî yew daqqa nêvindertinî. Çimkî çande cilê ma kutîn bibînê, dayî û wayanê mi pîlan rê ande kar vejîyaynî. Çimkî ay cilanê ma înan şitinî. Rîyê ino ra vewri de kaykerdişê ma weşa înan nêşînê.

     Saet 16-17î de ma ameyî keye. Edî dîna tarî bînê. Ma tayê xo germin kerd la dayî ma rê yew kar vet. Esil bi xo key vewri bivaraynî ma ino kar kerdinî. Eke vewri bivaraynî, tayê kergê ma nêzanaynî şêro zereyê pirnikê xo. Eke nêşînê zereyê pirnikî, teber de yan serdî ra merdinî yan zî verg, luyi û kutikan înan kiştinî. Rîyê ino ra her mexrebî ma gerek pêro kerganê xo bidekerdinî pirnik. La semedo ke kergî ma vîş bî,  gerek kê vîş kesî bişuxilîyaynî. Ez, birayê mino pîl û hîrê çar heb wayê mi ma pîya şîyê teber. Vewri 40 cm resaybî û ma destpê kerd ina vewri mîyan de kergî xardayî.J Karêko zehmet bi la  semedo ke vewri est bî, ma gedeyan ino karî ra zî zewq girewtinî. Kergan pirnik dekerdiş, ge ge nêm saet zî ramitinî.

Heta ke ma pêro kergan dekerdî pirnik, dîna tam tarî bî. Ma ageyrayî keye ke şama ma hedra ya. Şami de meqerne û mercîyi estbî. Mercîyi pey pîyanzo wişkî zaf weşi şînê. Ez mercîya germini reyde pîyanz werdişî ra zaf hes kena.

Wexto ke ma şama xo werdinî, televizyona ma zî akerda bî. La semedo ke vewri varaynî, anten weş sînyal kaşnêkerdinî û  televîzyoni veş nênawitinî. A gami televîzyoni de xeber meberî est bî. Rîyê ino ra a saeti televîzyoni weş nênawitinî zî çî nêbînî la emşo dîzîyê ma Acı Hayat estbi û gerek saeta dîzîyi de weş binawitinî. Ma ino dîzî ra zaf heskerdinî û ma pêro way û birayî temaşe kerdinî. Heta pêro mehla temaşe kerdinî. Ma zî pizeyo safî ra waştinî ke saeta dîzîyi de wa televîzyoni weş binawna. Gerek semedê ino ra zî vewri bivindertinî û va çinê bibînî. Çimkî televizyona ma çanaxî ra ney anteni ra besta bî û tene hewt heşt hebî qanalî nawitinî. Eke vewri bivaraynî yan zî vayo pêt bibînê, anten de problem vejîyaynî û sînyalê televîzyoni ca de şînê. 

Heto bîn ra ceyran zî yew problemo pîl bi. Wexto ke zaf vewri varaynî, ceyranê dewi koki ra şînê û ge ge hefteyan reyde nêameynî. Şewi ra vewri nêvindertibî û ma pêro tersaynî ke ceyranê ma koki ra şêro. Eke ceyran bişînê hem ma nişnaynî dîzîyê xo temaşe bikerî hem zî rojan reyde ma televîzyoni ra dûr kewtinî. Ge ge zî eke ceyran bibînê zî zaf dûşik bînê û televizyona maya delalî, qet nêabîynê bile. 

A şewi ceyran yew di ray şi û ame. Her şîyayişê xo de dahîna duşik ageyra. Raya peyen de televîzyoni semedo ke ceyran dûşik o, nêabîyi. Ma zî semedo ke ceyrano ke şino televîzyoni wa quwwetin bibo, pêro lambayî, pêro makîneyî qefilnayî. Ino taktik ge ge pere kerdinî ge ge zî ceyran ande duşik bînê ke pere nêkerdinî. Emşo şansê ma ra televîzyoni abîyi. 

Ma destpê kerd dîzîyê xo temaşe kerd. La wexto ke ma ozetê dîzîyî temaşe kerdinî, sinyal şînê ameynî. Ma zî nowbeti reyde tek tek şîyê serê banî û anten tada ke newe ra sinyal bêro. Yew ten şînê banê ser anten tadaynî û yew ten zî pajaya ode ra sereyê xo vetinê. Inawa wirdî tenî yewbinan reyde qalkerdinî û key sînyal biameynî, keso ke banî sero yo, edî anten nêtadaynî û ameynî war. Wexto ke ina eskereya ma dewam kerdinî nişka ra pêro ceyranê dewi şi.

Şîyayîşê ceyrani yew heti ra ma qehirna û yew heti ra zî keyfê ma ard. Zatenî semedê anteni ra ma nişnaynî dizi temaşe bikerî. Mehla de televizyona antenini tene keyê ma de bî, ê binan xo rê çanaqî girewtibî û televizyona înan dîjîtali bî. Rîyê ino ra varayîşê vewri sînyalê înan nêberdinî. Ceyran ke şi, ma zanaynî ke tene ma ney pêro mehla edî nişnaynî Acı Hayat temaşe bikero. Semedê ino ra zî keyfê ma ameynî. Şîyayîşê ceyranî, ma pêro keyeyan kerdbi seyyewbinî(eşit).

Ceyran ke şi ma hema ca de ‘’lûkis'' panayi. Lûkisi zatenî tim yew kinarê odeyê ma de ranaye bî. Ez nameyê ‘’lûkisi’’ kura yeno nêzana labelê çekuya ‘’lüks’’ reyde tû eleqaya aye çinê bi ez ino veş zana.J Çimkî makînaya feqîran bî. Yew sereyo camin yew tipa şeniki ra kerdinî û zereyê ino camî de yew perde bînê. Gazê tipi veradaynî û adir ay perde ra naynî. Inawa pey roşnî viraştinî.

Ma lûkisi panayi û ode de roniştî. Kila adirê sobeyî zî yew daqqa nêvinderti. Hemtê halê xo de veşaynî. Roşnê adirî, qula qapaxê sobeyî ra vejîyaynî û serê sobeyî de daynî tawanê odeyî ro.

Semedo ke ma nişnaynî dîzî temaşe bikero keyfê ma pera la semedê şewanê bêceyranan zî planê ma tim hedre bî. Ma banderê inawa şewan bîbî. Birayê mi va, ma kibrîteki kay bikerî, yew waya mi şenik va, ma mîçikfir kaybikerî. Heto bîn ra waya mina pîli zî va, ma îsîm şehîr hayvan kaybikerî. Kayê îsîm şehîr hayvan ma pêrinan rê dahîna bimentiq ame û ma destpê kerd ino kay kaykerd.

Dormareyê yew saet ma îsîm şehîr hayvan karkerd û dima ma tada kirbîteki. Kirbîteki kayêko kutişî bi. Rîyê ino ra keyfê ey cîya bi. Ma zaf keyfî reyde kaykerdinî.

Kirbîteki dima edî cila ma rakerdi wayanê mi. Wextê rakewtişî amebi. Ma şîyê cila xo semedê rakewtişî ra. A gami maya mi yew tencereyo şenik şito girnaye ma rê ard. Her şewi rakewtişî ra ver şito girnaye werdiş, keyê ma de yew edet bi. Dayî vatinê, ino şit biwerî, wa pey nêweşî şima ra dûr bikewa.

Şitî dima her kes şi cila xo û ma lûkisi qefilnayi. La cili de beyntarê ma de teraqi dewam kerdi. Ma muhasebeya ay rojî, ay kay û kelbitî kerdi. 

Badê mi dî birayê mino şenik dayî ra waşt ke ey rê estanik vaja. Cila ey kişta dayî de bî. Dayî ewilî qayil nêbî labelê wexto ke o israr kerd teselîya dayî kewti û va;

-          Ez to rê kam estanik vaja?

Birayê mi va;

-          Estanika ke keyneki semedê birayanê xo ra şona pey hewt koyan û hewt royan...

Ina estaneki estanekanê dayî mîyani de estaneke tewr dergi bî. Dayî ewilî qayîl nêbî, waşt ke yew estaneka kilmi vaja û badê rabikewa. La israrê birayê mi teselîya aye visti û destpê kerd va;

-          Ca ke est o ca ke çin o…

Ez a gami tawanî ra ewnîyaynî û rojo binî fikirîyaynî ke ma embazan reyde çi kaybikerî. Roşnê adirê sobeyî, qula qapaxê sobeyî ra daynî tawanî ro û veşayîşê îziman ra çit çit çit veng vejîyaynî…